Συνήθως τέτοια προσωπικά «τοπία», ζωγραφισμένα από τη φαντασία μας στη διάρκεια της ανάγνωσης, ξεθωριάζουν μόνον όταν ξεθωριάσουν μέσα μας οι λογοτεχνικές περιγραφές. Και ξαναφωτίζονται όταν η μνήμη τις ανασύρει. Τα υποκειμενικά «τοπία» του Ανδρέα Γεωργιάδη δεν ξεθωριάζουν. Διότι εκείνος είναι ζωγράφος. Και πρόλαβε να αποτυπώσει ζωγραφικά το φαντασιακό παιχνίδι των λογοτεχνικών του συνειρμών. Αποτέλεσμα; Η σειρά έργων «Αναζητώντας το Χαμένο Χρόνο» που παρουσιάζονται ήδη στο Χώρο Τέχνης «24», μέχρι τις 14 Ιανουαρίου.
Ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει βέβαια στο αριστούργημα του Μαρσέλ Προυστ, ενός από τους μείζονες συγγραφείς που ενέπνευσαν περισσότερο την υποκειμενική συναισθηματική εικονογραφία του 39χρονου Γεωργιάδη, αφού όπως λέει «εκτός από τεράστιος λογοτέχνης, ήταν ένας άνθρωπος που υποδείκνυε, μέσα από την πένα του, την αγάπη του για τη ζωγραφική». Κι οι άλλοι συγγραφείς που φόρτισαν την εικαστική ματιά του Γεωργιάδη ανήκουν στις κορυφές της κλασικής λογοτεχνίας: Μπαλζάκ, Φλομπέρ, Ζολά, Κάφκα, Κούντερα, Τομάζι, Ντίκενς, Οσκαρ Ουάιλντ, Τζόις. Κάποια έργα συλλαμβάνουν τη γενική ατμόσφαιρα που αναδύθηκε εντός του Γεωργιάδη από το σύνολο του έργου τους. Αλλοι πίνακες αναφέρονται σε συγκεκριμένα λογοτεχνικά έργα, όπως π.χ. στον «Οδυσσέα» του Τζόις, την «Αισθηματική Αγωγή» του Φλομπέρ, τον «Γατόπαρδο» του Τομάζι.
Μια επιπλέον γοητευτική λεπτομέρεια αυτής της δουλειάς είναι ότι όλοι οι πίνακες είναι ζωγραφισμένοι με μελάνια κονδυλοφόρων, υλικό που χρησιμοποιεί ούτως ή άλλως ο Γεωργιάδης. Χαρακτηριστικό της δουλειάς του είναι ακόμα τα παιχνίδια των φωτοσκιάσεων. «Προσπάθησα», εξηγεί, «να δημιουργήσω μια αντίστιξη, φωτίζοντας περισσότερο πράγματα που με εντυπωσίαζαν σ' όλα αυτά τα κείμενα κι αφήνοντας στη σκιά όποια στοιχεία μού δημιουργούσαν αμφιβολίες ως αναγνώστη. Ηθελα να πλουτίσω σε τονικές διαβαθμίσεις αυτή την υποκειμενική εικονογραφία».
Ποιο ήταν το έναυσμα γι' αυτή την εσωτερική διαδικασία που γέννησε τα έργα; Ο ίδιος δεν μπορεί να ανακαλέσει έναν συγκεκριμένο συγγραφέα ή μια λογοτεχνική περιγραφή που να υπήρξε αφετηρία. Μια τέτοιου είδους εσωτερική εικονογραφία συμβαδίζει άλλωστε με την ιδιότητα του αναγνώστη. Εμπνευση πάντως υπήρξε μια έκθεση που είδε στο Παρίσι με έργα του Βικτόρ Ουγκό: «Εκτός από μεγάλος λογοτέχνης, υπήρξε ένας θαυμάσιος ζωγράφος που συνήθιζε να ζωγραφίζει στο περιθώριο των χειρογράφων του, για να αποτυπώσει το χώρο όπου διαδραματίζονταν οι ιστορίες του».
Ετσι σιγά σιγά ο Ανδρέας Γεωργιάδης άρχισε να ανακαλεί τις λογοτεχνικές σκηνές και τις ατμόσφαιρες. Αλλοτε επέστρεφε στα βιβλία και τα ξαναδιάβαζε για να ξαναβρεί το συγκεκριμένο «άρωμα» που ήθελε. Κι άλλοτε απλά ανακαλούσε όποια εικόνα «μου είχε καρφωθεί στο μυαλό από την πρώτη ανάγνωση. Αυτό δεν μας συμβαίνει; Εγώ π.χ. όταν ακούω για την "Ευγενία Γκραντέ" του Μπαλζάκ, ανακαλώ άμεσα το παγκάκι που καθόταν θλιμμένη, λόγω της ερωτικής της απογοήτευσης. Ή θυμάμαι ξεκάθαρα την εικόνα που είχα πρωτοφτιάξει, διαβάζοντας τον "Θρύλο του Ορους Σεν-Μισέλ" του Γκι ντε Μοπασάν».
Η εικονοποιία του Γεωργιάδη δεν ανταποκρίνεται με ρεαλιστικούς όρους στο συγκεκριμένο τόπο στον οποίο διαδραματίζεται ένα μυθιστόρημα. Π.χ. στην περίπτωση του Κάφκα, «την Πράγα δεν την έχω επισκεφτεί ποτέ. Δεν γνωρίζω πώς είναι η πραγματική της γέφυρα. Δεν στάθηκα λοιπόν στη ρεαλιστική απόδοση της πόλης».
Ο Γεωργιάδης, γεννημένος στη Θεσσαλονίκη το '72, είχε κατ' αρχήν σπουδάσει γραφιστική στο ΤΕΙ της Αθήνας και είχε συνεχίσει τις σπουδές του με υποτροφία στο Ινστιτούτο Οπτικών Τεχνών της γαλλικής Ορλεάνης. Αργότερα και προτού να ενταχθεί στο καλλιτεχνικό δυναμικό της «Μικρής Αρκτου», μαθήτευσε στον Γιώργο Ρόρρη, ανακαλύπτοντας δίπλα στο σπουδαίο δάσκαλό του πως ακόμα και τα ανθρώπινα πορτρέτα είναι τοπία...
Τα δικά του τοπία αυτής της ιδιαίτερης εικαστικής ενότητας, που συνομιλεί απευθείας με την υψηλή λογοτεχνία, καλούν ακόμα κι όποιον δεν έχει διαβάσει τους συγκεκριμένους λογοτέχνες, να τους ανακαλύψει. «Η λογοτεχνία ήταν για σένα έμπνευση για να ζωγραφίσεις κι η ζωγραφική σου είναι για μένα έμπνευση να διαβάσω περισσότερο», του είπε μια επισκέπτρια στην έκθεσή του. Παρ' όλα αυτά...
Υπάρχει κάποιος αγαπημένος σας λογοτέχνης, τον οποίο δεν μπορείτε να προσεγγίσετε εικαστικά;
«Υπάρχει, ο Ντοστογέφσκι. Εχω κάνει κάποια έργα αλλά δεν θέλησα να τα δείξω. Ηθελα η εικαστική βουτιά μου στο έργο του να 'ναι ακόμα πιο βαθιά, στα βαθιά νερά του». *
Newsletter
Copyright © 2020 Andreas Georgiadis