To προσωπικό εικαστικό ανάγνωσμα του Ανδρέα Γεωργιάδη  

Νίκος Βατόπουλος
Εφημ. Καθημερινή, 2019

Υπάρχει μία νοητή γραμμή: Αθήνα, Βενετία, Κωνσταντινούπολη, Αλεξάνδρεια και από εκεί Λονδίνο, Καβάλα, Κρήτη. Κύκλοι που αλληλοτέμνονται είτε ως δεξαμενές έμπνευσης είτε ως πόλεις υποδοχής, απελευθερώνοντας μια αδιόρατη κοινή πατρίδα, με τη μνήμη ενός θνήσκοντος αστικού πολιτισμού. Για τον Ανδρέα Γεωργιάδη, η αναψηλάφηση ενός «κοινού, χαμένου κόσμου», με την οικουμενικότητα που είχε η ελληνιστική αντίληψη της Μεσογείου και με την ενσυναίσθηση που σταλάζει η εμμονή στις κόγχες της Ιστορίας, οδηγεί σε μία νέα ανάγνωση τοπίων. Η «Κωνσταντινούπολη», η νεότερη ενότητα έργων του, όλα μελάνια σε χειροποίητο χαρτί, αφού παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα στην Genesis Gallery του Γιώργου Τζάνερη, σε επιμέλεια Ιριδος Κρητικού, και αφού ταξίδεψε στην Καβάλα, στην Οικία Μοχάμετ Αλι, και στο Λονδίνο, στο Hellenic Centre, ετοιμάζεται τώρα για την Κρήτη. Είναι ένα γεγονός που αποκτά έντονο συμβολισμό, καθώς οι διαδρομές της ερευνητικής δουλειάς του τα τελευταία χρόνια συναντούν και εκβάλλουν σε τόπους φορτωμένους μνήμες ενός ιδιαίτερου αποτυπώματος. Ο Ανδρέας Γεωργιάδης είναι ένας ζωγράφος που έχει αναγάγει την αστική γεωγραφία σε πολιτισμική διείσδυση και ιστορική ακτινογράφηση. Ολα αυτά τα προσεγγίζει με συνοδηγό τη λογοτεχνία, την Ιστορία, την αρχιτεκτονική. Η δική του «Κωνσταντινούπολη» είναι ένα προσωπικό ανάγνωσμα, απόσταγμα πολυετούς παρατήρησης και μελέτης.

Βέβαια όλα αυτά θα είχαν βεβαίως τη σημασία τους αλλά θα είχαν πεπερασμένη απήχηση, αν το ίδιο το ζωγραφικό έργο, η ίδια η ζωγραφική με το Ζ κεφαλαίο, δεν είχε το πρόταγμα, δεν είχε ρόλο ηγετικό. Ο Ανδρέας Γεωργιάδης, ίσως αυθόρμητα υπηρετώντας την εσωτερική φωνή του, χτίζει σταδιακά ένα εικαστικό οικοδόμημα σε στάσεις, κεφάλαια και παραπομπές, σε ένα σώμα ιστορίας και αναφοράς που για κάθε Ελληνα έχει συγκινησιακή φόρτιση. Αν σταθεί κανείς απέναντι στην «Κωνσταντινούπολη» (ή στην προγενέστερη «Αλεξάνδρεια» του Λόρενς Ντάρελ, μία άλλη ζωγραφική ενότητα που συμβάλλει σε αυτό το μεγάλο «κάδρο» του μεσογειακού οικουμενισμού), θα αντιληφθεί την ανάγκη καταβύθισης εκ μέρους του ζωγράφου στις απώτατες ρίζες, στο δέντρο της Ιστορίας και τους κλώνους του. Είναι μία μεγάλη σύνθεση πάνω στον καμβά της βυζαντινής και οθωμανικής Κωνσταντινούπολης. Αλλά προέχει το βλέμμα, η επιλογή και, φυσικά, η αισθητική. Τα χρωματιστά μελάνια του Ανδρέα Γεωργιάδη, οι σέπιες του, τα μαβιά του, τα πράσινα είναι από μόνα τους μία ιστορία.

Τώρα, στην Κρήτη, η «Κωνσταντινούπολη» έχει αποστολή να προσελκύσει το κοινό σε δύο ξεχωριστούς χώρους. Δύο θα είναι οι κρητικές στάσεις. Η πρώτη, στο Ηράκλειο, στον ατμοσφαιρικό χώρο της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου (11 έως 22 Ιουλίου) και η δεύτερη στο Ρέθυμνο (25 Ιουλίου έως 12 Αυγούστου), στον Χαρουπόμυλο στον Πάνορμο, έναν μοναδικό χώρο που προσφέρεται για μουσικές και πνευματικές εκδηλώσεις κύρους. Η «Κωνσταντινούπολη» του Ανδρέα Γεωργιάδη αρχίζει το 220 μ.Χ. με τη Στήλη των Γότθων (που είναι και το παλαιότερο σωζόμενο μνημείο της πόλης) και φθάνει έως το 1920 με τη «νέα» γέφυρα του Γαλατά, ξεδιπλώνοντας 1.700 χρόνια Ιστορίας με εικόνες από τη Στήλη του Κωνσταντίνου, το Υδραγωγείο του Ουάλη, τη βασιλική Κινστέρνα, τη Μονή Αγ. Ιωάννη Στουδίου, την Αγία Σοφία, την Παναγία Μουχλιώτισσα, τον Πύργο του Λεάνδρου, τον Ναό του Σωτήρος, το ανάκτορο του Βουκολέοντος, τη Μονή Παντοκράτορα, τον Πύργο του Γαλατά, το τέμενος Σουλεϊμάνιγε, την αγορά των μπαχαρικών, το μεγάλο χάνι της Βαλιντέ, την κρήνη του Μεχμέτ Εμίν Αγά, το Ορτάκιοϊ, τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, τα σκαλοπάτια του Camondo, τη Μεγάλη Οδό του Πέραν κ.ά.

Copyright © 2020 Andreas Georgiadis